การดูแลแพะ: การแปรงขน การอาบน้ำ และการตัดแต่งขน

Written by Baude Christopher การตลาด

Updated: 2024-12-01

แพะเป็นสัตว์ที่เลี้ยงง่าย การดูแลแพะตามระยะเวลาที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้แพะมีสุขภาพที่ดีและมีความสุข

ในบทความนี้ เราจะพูดถึงวิธีการดูแพะอย่างถูกต้องในหลาย ๆ วิธี เช่น การแปรงขนแพะ เพื่อการขจัดรังแคและขนที่ร่วงออกไป การอาบน้ำ เพื่อชำระล้างความสกปรกและช่วยให้แพะสดชื่น รวมไปถึงการตัดแต่งขน เพื่อป้องกันการกัดของแมลงและการติดเชื้อ

การดูแลแพะจะมีอะไรที่นอกเหนือจากนี้บ้าง คุณสามารถติดตามได้จากบทความนี้

การแปรงขนแพะ

การแปรงขนแพะเป็นการช่วยขจัดรังแคและขนที่หลุดร่วง อีกทั้งยังเป็นการกระตุ้นการไหลเวียน ส่งผลให้แพะมีสุขภาพผิวหนังและขนที่ดีขึ้นได้

การดูแลแพะวิธีนี้ยังทำให้คุณได้ตรวจดูสัญญาณการเจ็บป่วยหรือโรคต่าง ๆ อันอาจจะเกิดกับแพะได้อีกด้วย เช่น ก้อนเนื้อ, อาการบวมที่ผิวหนัง รวมถึงความผิดปกติอื่น ๆ ที่เกิดขึ้น

การเตรียมตัวก่อนแปรงขนแพะ

ก่อนการแปรงขนแพะ นี่คือสิ่งที่คุณควรรู้

• เตรียมอุปกรณ์: แปรงสำหรับแปรงขนแพะ และสเปรย์พ่นขนแพะ เพื่อป้องกันขนพันกันหรือเป็นก้อน
• เลือกสถานที่ปลอดภัย: คุณต้องแน่ใจว่าสถานที่นั้นปลอดภัยมากพอ และควรจับแพะให้แน่น เพื่อป้องกันการวิ่งหนีและการทำร้ายตัวเอง อาจใช้การล่าม เพื่อป้องกันไม่ให้แพะหลุดออกไป
• ตรวจสุขภาพแพะ: คุณควรตรวจดูที่ผิวหนังของแพะว่าผิวหนังถลอก, มีอาการระคายเคือง, มีบาดแผล หรือมีปรสิตหรือไม่ เพื่อป้องกันการบาดเจ็บเพิ่ม

วิธีการแปรงขนแพะ

การแปรงขนแพะให้แปรงไปตามทิศทางของขน โดยเริ่มจากคอลงไปที่ด้านหลังและด้านข้าง ให้ทำเช่นนี้จะทั่วตัว และอย่าลืมแปรงบริเวณคอ, หน้าอก, ขา และหน้าท้องด้วย

การอาบน้ำแพะ

ที่ Furry Farm เราไม่เคยอาบน้ำให้แพะเลย เพราะแพะของเรากลัวน้ำมาก

การดูแลแพะไม่จำเป็นต้องอาบน้ำ แต่การอาบน้ำก็จะช่วยในเรื่องการกำจัดเหา ช่วยให้การตัดขนแพะง่ายขึ้น แพะชอบอาบน้ำอุ่นแต่หากไม่มี การอาบน้ำในอุณหภูมิปกติก็สามารถทำได้เช่นกัน

การเตรียมตัวก่อนอาบน้ำแพะ

สิ่งที่ควรเตรียมก่อนการอาบน้ำให้แพะ มีดังนี้

เตรียมอุปกรณ์: แชมพูแพะหรือชมพูสัตว์สูตรอ่อนโยน, ถังหรือสายยางน้ำ, ผ้าเช็ดตัว, ถุงมือยางและแปรงสำหรับแปรงขนแพะ

เลือกสถานที่ปลอดภัย: เพื่อป้องกันแพะวิ่งหนีหลงออกไป และพื้นที่ควรเป็นที่ที่สามารถระบายน้ำได้ดี

เตรียมน้ำอุ่นหรือสายยาง: หากอาบด้วยน้ำอุ่น ควรทดสอบอุณหภูมิของน้ำก่อน เพื่อให้แน่ใจว่าจะไม่ร้อนเกินไป

ยึดแพะกับรั้ว: ยึดแพะไว้กับรั้วด้วยเชือก ความยาวของเชือกควรมีความยาวพอดีเพื่อให้แพะได้สามารถเคลื่อนที่ได้บ้าง แต่ไม่ควรยาวเกินไปจนอาบน้ำได้ลำบาก

แปรงขนแพะ: ควรแปรงขนแพะก่อน เพื่อเป็นการขจัดสิ่งสกปรก, เศษซาก หรือเศษฟางออก ซึ่งจะทำให้แชมพูซึมลงที่ขนแพะได้ง่ายขึ้น ทำให้แพะสะอาดมากขึ้นนั้นเอง

สวมถุงมือยาง: ส่วนนี้จะใช้หรือไม่ใช้ก็ได้ เหมาะสำหรับผู้ที่แพะสารเคมีจากแชมพู

เตรียมแชมพูสำหรับแพะ: ผสมแชมพูตามคำแนะนำบนฉลาก หลีกเลี่ยงการใช้แชมพูของคนกับแพะ เนื่องจากอาจทำให้ผิวหนังของแพะเกิดการระคายเคืองได้

วิธีการอาบน้ำแพะ

การอาบน้ำแพะ มีขั้นตอน ดังนี้

ล่ามแพะกับรั้วที่แข็งแรง ให้แพะยืนบนแท่น หลังจากมั่นใจแล้วว่าแพะปลอดภัยแล้ว ชโลมน้ำที่ตัว นำแชมพูที่ผสมไว้มาฟอกที่ตัวให้ทั่ว แล้วล้างออกให้สะอาด ใช้ผ้าขนหนูซับให้แห้ง

การอาบน้ำแพะควรเลือกที่อากาศถ่ายเทและแสงแดดดี เพื่อให้ขนแพะแห้งสนิทไม่อับชื้น และยังเป็นการป้องกันปัญหาโรคผิวหนังอันอาจเกิดขึ้นได้

การตัดขนแพะ

แม้ว่าการเลี้ยงแพะอาจไม่ต้องอาศัยการดูแลมากมาย แต่การตัดขนแพะก็เป็นประจำทุกปีก็จะช่วยให้อุณหภูมิในตัวแพะเย็นลงและแสงแดดส่องถึงผิวหนัง เป็นการไล่เหาและแมลงอื่น ๆ ที่เกาะอยู่บนผิวหนังออกไปได้อีกด้วย

การเตรียมตัวก่อนตัดขนแพะ

การตัดขนแพะ มีสิ่งที่ควรเตรียมไว้ล่วงหน้า ดังนี้

• เตรียมอุปกรณ์: ปัตตาเลี่ยน: ใบมีด, กรรไกรตัดแต่งขน, โต๊ะตัดแต่ง, น้ำมันสำหรับพ่นปัตตาเลี่ยน และผู้ช่วยจับแพะ
• อาบน้ำแพะ: ควรอาบน้ำแพะด้วยแชมพูสำหรับแพะก่อน เพื่อทำชำระล้างสิ่งสกปรกและน้ำมันส่วนเกินจากผิวหนังออก
• แปรงขนแพะ: หลังจากอาบน้ำ ควรแปรงขนต่อ เพื่อให้ขนที่หลุดร่วงแล้วออกไป จะทำให้ตัดได้ง่ายขึ้น
• ตรวจสอบผิวหนัง: ตรวจเช็คผิวหนังแพะ เพื่อดูว่าผิวหนังมีแผล หรือมีการระคายเคืองหรือไม่ เนื่องจากการตัดขนแพะในบริเวณนั้น ๆ อาจทำให้ปัญหาบานปลายได้
• เตรียมปัตตาเลี่ยนและใบมีด: ควรเตรียมปัตตาเลี่ยนและใบมีดให้เหมาะกับประเภทของแพะ เนื่องจากบางสายพันธุ์ของแพะก็มีขนสั้น บางสายพันธุ์ก็มีขนยาว
• เตรียมพื้นที่: สถานที่ตัดแต่งขนแพะ ควรมีแสงสว่างเพียงพอ

วิธีการตัดขนแพะ

การตัดขนแพะมีวิธีการ ดังนี้

ล่ามแพะไว้

อาจล่ามกับรั้วหรือประตู อาจใช้เป็นปลอกคอหรือเชือกสั้น ป้อนเมล็ดข้าวหรือหญ้าแห้ง เพื่อเป็นการเบี่ยงแบนความสนใจของแพะ

เริ่มจากด้านบนลงด้านล่าง

โดยให้ชิดกับโคนขน ด้วยใบมีด 10 เล่มที่ลำตัว หรือจะใช้หวีช่วย เพื่อให้ตัดขนได้มากขึ้น ค่อย ๆ ตัดอย่างนุ่มนวล ช้า ๆ เพื่อไม่ให้ขนดูแหว่งเป็นจุด ๆ กดปัตตาเลี่ยนและเคลื่อนไปที่เหนือสะโพกและบริเวณที่เป็นกระดูกอื่น ๆ วิธินี้จะทำให้ตัดได้เนียนขึ้น

เริ่มจากหลังไปถึงหน้าอก

ตัดขนแพะในส่วนที่ยาวที่สุดก่อนและไล่ไปส่วนขนที่สั้นกว่า โดยเริ่มจากด้านหลัง, ด้านข้าง, ขา, คอ และหน้าอก ในส่วนของขาให้ใช้จังหวะตัดสั้น ๆ จากนั้นค่อยกลับไปแก้ไขในจุดที่ขนแพะยังไม่เนียน

ตัดขนบริเวณใกล้กับกีบ

หากคุณจะตัดขนแพะบริเวณที่ใกล้กับเต้านมของแพะตัวเมีย ให้ใช้ใบมีด 30 หรือ 40 เล่ม เพราะถ้าหากใบมีดไม่คม อาจทำให้ขนแพะแหว่งได้ ให้ยกขาข้างหนึ่งของแพะ เพื่อที่จะตัดด้านข้างของเต้านมก่อน จับจุกนมแต่ละอันไว้ระหว่างนิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้ เพื่อเลี่ยงไม่ให้ใบมีดเสียดสีกับเต้านม

แปรงขนแพะออก

ทำความสะอาดตัวแพะ ด้วยการแปรงขนแพะออก แล้วตัดแต่งขนในส่วนที่ยังดูไม่เรียบ แต่ก็ไม่จำเป็นต้องเพอร์เฟ็คต์มากนัก เพราะมันก็จะงอกขึ้นมาใหม่

ทั้งนี้ แพะที่มีขนสีขาวหรือสีอ่อน เมื่อมันถูกตัดขนแล้ว ผิวหนังอาจถูกแดดเผาได้ แนะนำให้ทาแป้งข้าวโพดในส่วนที่ต้องโดนแดดทุกวันจนกว่าขนจะเริ่มขึ้นมาแล้วเล็กน้อย

บริเวณที่ต้องตัดขนแพะบ่อย

การตัดขนแพะที่ต้องอาศัยการตัดบ่อยกว่าปกติจะมีอยู่ 2 ส่วน ได้แก่ บริเวณหางหลังการคลอดลูกและเต้านมในช่วงฤดูกาลรีดนม

• หาง: ในช่วงหลายสัปดาห์หลังคลอด หางแพะจะมีเลือดและของเหลวติดอยู่ที่รอบ ๆ หาง การตัดขนแพะ 1 ครั้งต่อสัปดาห์หรือการตัดก่อนกำหนด จะทำให้คุณตัดขนแพะได้ง่ายขึ้น ด้วยการเริ่มตัดที่ด้านบนจากโคนหางไปปลายหางด้วยจังหวะสั้น ๆ ทำเช่นนี้บริเวณใกล้ช่องคลอดและด้านในของขาหลังด้วย
• เต้านม: การกำจัดขนออกจากท้องและเต้านมจะทำให้การรีดนมง่ายขึ้น การทำความสะอาดเต้านมก่อนการรีดนมจะเป็นการป้องกันไม่ให้ขนแพะที่ตัดแล้วร่วงหล่นไปที่น้ำนม

บทสรุป

การดูแลแพะเพื่อให้มีสุขภาพดีมีหลายสิ่งที่คุณต้องใส่ใจ อาทิ การแปรงขน, การอาบน้ำ, การตัดแต่งขน และการตัดแต่งกีบเท้าแพะ เป็นต้น

การแปรงขนแพะ เป็นการช่วยนำสิ่งสกปรก, เศษฟาง, รวมถึงขนที่หลุดร่วงออกไป ขณะที่การอาบน้ำแพะแม้ว่าไม่จำเป็น แต่การอาบน้ำจะเป็นการชำระล้างน้ำมันบนผิวหนังและกำจัดเหาหรือแมลงต่าง ๆ ออกตัวจากตัวแพะได้ ส่วนการตัดแต่งขนแพะเป็นสิ่งที่ควรทำประจำปี สิ่งนี้จะช่วยให้อุณหดภูมิในร่างกายของแพะลดลง ลดความร้อนได้ในช่วงฤดูร้อน โดยเฉพาะประเทศไทยที่มีอากาศเป็นส่วนใหญ่ เพื่อป้องกันการติดเชื้อที่ผิวหนัง ซึ่งกลับกันกับฤดูฝนที่คุณก็ควรตัดแต่งกีบเท้าด้วยเช่นกัน เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคเท้าเน่า

การปฏิบัติตามคำแนะนำของเราเหล่านี้จึงเป็นสิ่งสำคัญในการดูแลแพะให้มีความสุขและมีสุขภาพที่ดี เติบโตสมวัย